A short poem series..
Episode 1
PREM
उसँग हुँदा पनि
उ सँगै नहुदा पनि
प्रेम त तलाई मात्र गरिरहे
ए जिन्दगी...
a mystical traveler's diaries...
A short poem series..
Episode 1
उसँग हुँदा पनि
उ सँगै नहुदा पनि
प्रेम त तलाई मात्र गरिरहे
ए जिन्दगी...
Part 11
“ यो कुरा सबैले कान थापेर सुनओ, म आकांक्षालाई माया गर्छु र म उसै सँग बिहे गर्छु
हामी हराएको दुई घन्टा भन्दा बढी भईसकेको थियो । उता गाँउमा त हाम्रो
खोजी हुन थालिसकेछ । बिशेष गरी आकंक्षाको घरमा । म मात्रै हराएको भए त कसैलाई केही
फरक पर्दैन थियो तर म सँगै आकांक्षा पनि हराएकी थिई । हामी दुबैजना साँझ ढल्केपछि
तल तिर लागेको सायद कसैले देखेको थियो कि, हामी पिङमा पुग्दा त सबैजना हामीलाई नै
कुरेर बसिरहेका रहेछन् ।
त्यहाँ मुखले कसैले पनि एक शब्द बोलिरहेको थिएनन् तर सबैको आँखामा
हजारौ प्रश्नहरू हामी तिर तेर्सिएर बसेका थिए । जस्तो कि अहिले सम्म हामी काँहा
थियौँ ? के गर्दै थियौँ ? यति राति एकान्तमा किन भेटेको ? कुनै काम नै थियो भने
दिउँसो उज्यालोमा किन नभेटेको? हामी बिचको सम्बन्ध के हो? आदि आदि ।
आकंक्षालाई मेरो साथमा देखेपछि उनको परिवारले आकंक्षालाई भोको बाघले आफ्नो
शिकारलाई झम्टिए जसरी झम्टियो । आकंक्षालाई उनको आमाले कपालमा समातेर आफुतिर
लछारिन । उनको अनुहारमा थुकिन, सुन्नै नसकिने गालि गरिन र बेस्सरी गालामा दुई
थप्पड लगाई । पिडाले आकंक्षा रुन थालि ।
आकंक्षाका बा’ छेउमै थिए । उनको आँखामा मैले आँगोको तातो कोईला
देखीरहेको थिए । गाँउका सारा मान्छेहरू चुपचाप रमिता हेरी रहेका थिए । कसैले एक
शब्द पनि चुक्क बोलेनन् । यसरी सारा समाजको अगडी एउटी केटीलाई आफ्नै
परिवारले बेईज्जत गरेको हेर्न मेरो मनले सकेन ।त्यसमाथी आकाँक्षा त मैले माँया
गर्ने मान्छे थिई, मेरो मुटुको ढुकढुकी थिई । म कसरी हेरेर मात्र बस्न सक्थे । आक्रोशलाई रोकेर राखेको थिए, सहन नसक्ने भएपछि
ज्वालामुखि बनेर बिस्फोट भए ।
“यो के तमासा हो तिमीहरु को ? जन्म दिने आमा भएर पनि आफ्नै छोरीलाई बेश्या
भनेर गालि गर्न अलिकति पनि लाज लाग्दैन है । कस्तो आमा हो तपाई ? आफ्नै छोरीको
चरित्रमाथी औला उठाउने ? उसको के गल्ति गरेकी छे । उसले मसँग प्रेम गरेकी हो, जे
गर्नु छ मसँग गर्नुस ।”
“तँ बिचमा नबोल् । यो हाम्रो परिवारको आन्तरिक मामिला हो । हाम्रो
घरको बिषयमा तँलाई बोल्न आबश्यक छैन् ।”
“घरको मामिला हो भने घर भित्र गर्न पर्यो नि, यसरी बाहिर रमिता गरेर
हुन्छ ? गाँउ समाजले के भन्छ । अलिकति इज्जतको त ख्याल गर्नु ।”
“ यो सब तैले गर्दा भएको हो
। तेरो परिवारकै मुख हेर्न मन छैन मलाई । तँ जन्मिनु नै मेरो सबभन्दा ठुलो
दुर्भाग्य भयो । जस्ले अरुको घरको इज्जतमा हात हालेको छ, उही इज्जतको कुरा गर्दो
रै’छ ।”
“मैले गर्न नहुने त्यस्तो के गरे ?
मेरो गल्ति नै छ भने सजाय मलाई दिनुस भनेर भनिरा’छु त ! तर आकांक्षालाई
केही नगर्नुस्।”
“ तँ ठुलो कुरो नगर । अहिले जे पनि हुन सक्छ ?” यति भनि नसक्दै
आकंक्षाको बा’ले मेरो छात्तिमा दरो एक मुक्का हाने । मेरो स्वासै रोकियो एकछिन् त
। म पिडाले मुर्छा परेर रन्थनिदै त्यहि भुँईमा ढले ।
मेरो ढलेको शरीरलाई आमाले रुदै उठाउनु भयो । आखिर आकांक्षाको बा’ले
यो सब किन भनि रहेका छन् ? उनको छोरीलाई मैले मन पराउनै मेरो गल्ति थियो त ।
कसैलाई पवित्र मनले माँया गर्नुको सजाय यहि हो त। यदि उनलाई म अनि मेरो परिवारसँग
यति बिग्ध घृणा थियो भने आकांक्षाले किन पहिलै मलाई यो सब भनिन् ।
मैले बा’लाई भिडहरूमा खोज्न थाले तर बा त्यहाँ हुनुहुन्नथ्यो, नत्र त
मेरो यस्तो हालतमा उहाँ पक्कै केही बोल्नु हुन्थ्यो ?
आकंक्षालाई उनको परिवारले लछार्दै पछार्दै घर तिर लगे । उसको सानी
बहिनि रुदै उसको पछी लागीन । केही गाँउलेहरु आकंक्षाको घर तिर लागे, केही आफ्नो घर
तिर लागे र बाँकी मलाई हेरेर रमाई राखे ।
भिडहरू पातलिदै गएपछी मैले बा’को
धमिलो आकृति भिडको पछाडी देखे। उहाँको शिर झुकेको थियो । यो सब देखेर पनि उहाँ
केही बोल्नु भएको थिएन । मैले उहाँलाई
आफ्नो दबेको स्वारमा धेरै पटक बोलाए, उहाँ एकशव्द पनि बोल्नु भएन र एकछिन पछि केही
नबोलि घर तिर जानु भयो ।
बा गएपछि आमाले मलाई आफ्नो हातको साहारले उठाउनु भयो । उहाँले मलाई भर्खरै
हिँड सिक्दै गरेको सानो बालकलाई झै डोर्याउदै घर तिर लैजाने कोसिस गर्नु भयो ।
पिडाले शरीर कामेपनि मेरो रिस भने मरेकै थिएन । आकांक्षा रुदै गएको
यो मनले सहनै सकेको थिएन । मेरो मुटुको टुक्कालाई कसैले निचोर्दौ, चिथोर्दै मेरो
शरीरबाट छुटाएर लगेको थियो । मेरो छाति पिडाले दुखिको थियो, स्वास फेर्न पनि
गाह्रो हुदै थियो तै पनि मैले हार
मानिन । म बेहोसि मै कराउदै
चिच्याउदै आकांक्षाको घरमा पुगे ।
आकांक्षा बा’आमासँग झगडा गरीरहेकी थिई । उनको पिडा मिसिएको आवाज मैले
वरैबाट सुनिरहेको थिए । म आकाँक्षाको घरमा पुग्ने बित्तिकै उनको बा’ले एक थप्पड
लगाए आकाँक्षालाई मेरै अगाडी । सायद उनि ममाथीको रिस आकांक्षामा पोखीरहेका थिए ।
आकांक्षालाई उनको कोठासम्म घिसार्दै लगे र बाहिर बाट ताल्चा ठोकिदिए । कोठा
भित्रबाट आएको आकांक्षाको चित्कार बाहिर सम्म सुनिएको थियो ।
रिसको झोकमा आँखा देख्ने कुरै थिएन, आकांक्षाको कोठाको ढोकामा एक लात
हानि दिए । म यसरी जीवनमा पहिलो पटक रिसएको थिए र देख्नेहरू सब जिल् परेका थिए ।
त्यहाँ रमिता हेरिरहेका सबैको होस उडेको थियो । अब के हुने हो कसैलाई केही थाहा
थिएन ।
आकाँक्षाको आमा लौन नि यस्ले त घरै फुटाउन लाग्यो भन्दै रुन थालिन् ।
त्यहिबेला घर भित्रबाट आकांक्षाको बा’ खुकुरी बोकेर “तँलाई आज यहि आँगनमा काट्छु”
भन्दै निस्किए ।
“ल ! आईज काट । सक्छस् काट्न ? मैले तेरो छोरीलाई प्रेम गरेको हो,
कुनै अपराध गरेको छैन् । हिम्मत छ भने काँट ।”
मैले आफ्नो गर्दन थापेर आँगनमा लम्पसार परेर सुतिदिए । रिसको झोकमा
आकांक्षाको बा’लाई तँ भनेको थिए र काटिनलाई गर्दन पनि थापिदिएको थिए, त्यसैले
आकांक्षाको बा’ केही हच्चिए र हातको खुकुरी भुईमा फालिदिए ।
“तैँले यो संसारमा अरू कोही केटी पाईनस् र मेरो छोरी माथी आँखा लगाईस्
। मैले यो जुनीमा सुखले बाँच्न नपाउने भए । हे भगवान् कुन दिनमा यसलाई जन्म दिएछु
नि ।” आकांक्षाको बा’ टाउकोमा हात राखेर बर्बराऊन थाले ।
“ यो कुरा सबैले कान थापेर सुनओ, म आकांक्षालाई माया गर्छु र म उसै
सँग बिहे गर्छु। आकांक्षालाई म आफ्नो
बनाएरै छोड्छु । कसैले आज देखी आकाँक्षाको बारेमा एक शव्द पनि बोल्यो भने त्यसलाई
पनि मार्छु, म पनि मर्छु ।”
“बस् । बन्द गर यो नाटक । अब त अत्ति भो, तँ गई हाल मेरो घरबाट ।
मलाई तेरो अनुहार एक सेकेण्ड पनि हेर्न मन छैन् । तँ पनि मेरो कुरा ध्यान दिएर
सुन, यो घरबाट कि मेरी छोरीको डोलि उठ्छ कि मलामी । बुझीस् ।” आकांक्षाको बा आफ्नो
घर भित्र छिरे र मुल ढोका थुनिदिए ।
अब म त्यहाँ बसिरहनु कुनै औचित्य थिएन । सबैजना लाखापाखा लागेपछि म पनि आफ्नो घर तिर लागे । आफ्नो शरिरको चोटले त के पिडा दिएको थियो र । जति पिडा आकंक्षाको हालत सम्झदा हुन्थ्यो । त्यो रात हाम्रो घरमा कसैले एक शब्द पनि बेलेनन् । मैले पनि पुरै रात रोएरै बिताए ।
भोलिपल्ट बिहान मैले केही गाँस भात मुखमा हाले तर राम्रो सँग निल्न सकिन । मेरो कारणले आकंक्षाले त्यस्तो पिडा भोग्नु परेको थियो अनि मेरो परिवारले गाँउ समाजको अपमान । आँखाबाट आशु बर्रर झर्न थाले । थालबाट भर्खरै ऊठाएको भातको गाँस पनि आशुले भिज्यो । त्यहि आशुले भिजेकको नुनिलो भात खाँए । भात त के खाए भन्नु र, भात सँगै दुःख, पिडा र अपमान खाए । आकांक्षालाई आफ्नो बनाउन नसकेको हार खाए ।
भोलिपल्ट दशैको अष्टमीको दिन थियो र गाँउमा अवस्था सामान्य भईसकेको थियो केवल आकाँक्षा र हाम्रो घरमा बाहेक । चाठवार्डको बेला कसैलाई हाम्रो चासो लिएर गफ लडाउदै हिडँने फुर्सद थिएन ।
हाम्रो घरमा पनि एउटा सानो बोकाको पाठो काट्ने सुरासार भयो । घरका मान्छेको व्यबाहार देख्दा यस्तो लाग्दै थियो कि हिजो बेलुका केही भएकै छैन् । यो दशैमा कति धेरै रमाईलो गरौँला, मासुको थरी थरी परिकार बानएर खाँउला भन्ने मेरो अघिल्लो दशै देखिको सपना थियो, सब चकनाचुर भयो । मेरो मन एकरत्ति पनि खुसी थिएन । शरीरमा काम गर्ने जाँगर पनि थिएन । घर छोडेर टाढा कतै एकान्तमा जाऊ जस्तो पनि लागेको थियो । चाडपर्वको बेला, मेरो कारणले परिवार पहिल्लै देखी दुःखी थियो फेरी दुःख थपेर झन दुःखी बनाउन मनले मानेन । मन नहुदा नहुदै पनि बा’ले जे जे भन्छन् सब खुरूखुरू गरिरहे ।
आमाले बा’लाई हिजै आकांक्षा र मेरो सम्बन्धको बारेमा भन्नु भएको थियो । बरू आकंक्षाको घरमा गएर उनको बा’सँग सल्लाह गर्ने कि भन्ने प्रस्ताव पनि राख्नु भयो तर बा’ले मान्नु भएन ।
“दशैँको माहोल छ, सबैजना आफ्नो घरमा रमाईरहेका छन्, यस्तो बेला गाँऊमा मान्छे जम्मा पारेर झगडा गर्नु पनि राम्रो हुदैन्। फेरी आकांक्षाको परिवारको रिस पनि कम भएको छैन । हामीले जति राम्रो कुरा गरे पनि दोस हाम्रै हुन्छ, यो दशै सकिन दे, म आफै गएर कुरा गर्छु ।”
बा’ को कुरा ठिकै थियो । अहिलेको समयमा जतिसक्दो शान्त बस्नु नै बेस हुन्थ्यो । कमसेकम दशैको टिकाको दिनसम्म कुर्ने बिचार भयो । त्यसपछि ठन्डा दिमागले सोचेर निर्णय गर्ने सल्लाह भयो ।
नवमीको दिनभर म गाँऊ भन्दा अलि पर एकान्त ठाऊमा गएर बसे । बिगत देखीका घटनाक्रमहरू एकएक गरेर केलाउन थाले । भविष्यका कुराहरूलाई प्लानिङ्ग गर्न थाले । काठमाण्डौँमा आफुले चिने जानेका साथीहरूलाई फोन गरे । दिमाग ठन्डा भएपछि साझ म गाँउ फर्किए । भोलि टिकाको दिन थियो । बिहान एघार बजे टिकाको साइत रै’छ । टिका लगाएर खाना खाने कुरा गर्दै हुनुहुन्थ्यो आमा तर मेरो मनमा भने आर्कै कुरा खेलिरहेको थियो ।
हरेक दशैमा टिका लगाएपछी आकंक्षा हाम्रो घरमा आउथी । बा’आमाको हातबाट टिका थाप्थी अनि आफुले ल्याएको कोसेली दिन्थी । कहिले काहीँ म उसलाई टिका लगाइदिन्छु नि भनेर जिस्काउथे ।
“तैले लगाईदिने बेला भा’छैन, भोलि पर्सी मेरो छोराछोरीलाई मामाको हातको टिका लगाउन जाने भन्दै ल्याउछु, अनि लगाईदेलास् ” भनेर उ मलाई उल्याउथी । उसलाई थाहा थियो, यदि उसले अरू कसैसँग बिहे गरेर जान्छु भनि भने म दुःखी हुन्छु भन्ने । उ मलाई दुःख दिएर आफु खुसी हुन चाहन्थी ।
म हरेक दशैमा मामाघर जान्थे, तर यसपाली जान मन लागेन । विहानै आमालाई आकांक्षाको घर तिर पठाएको थिए । उहाँलाई पनि आकांक्षाको धेरै नै पिर परेको थियो । आमाको साथमा आकंक्षाको लागी एउटा चिठ्ठी पनि पठाएको थिए । आमा घरमा पुग्दा उनि आफ्नै कोठामा रैछिन् । उनलाई त टिका लगाएर भोलिपल्टै मामाघर पठाउने तयारी रै’छ र उतैबाट बिहे गरिदिने कुरो पनि चलिसकेछ । केटो पनि मामाघर तिर कै रै’छ, हतारमै बिहेको कुरा टुङगाएर केही दिनमै बिहे गरेर पठाईदिने कुरा छिनिसकेछन् ।
आमाको कुरा सुनेपछि मलाई यस्तो लाग्न थालिसकेको थियो कि आजैको रात मैले केही गरिन भने सायद जिन्दगी भर आकंक्षाको मुखसम्म हेर्न पाउने छैन् । उनलाई पाउने त कुरै छोड्यौँ अनि आकांक्षा बिनाको जीवन म कसरी जिउछु होला, त्यो मलाई नै थाहा छैन् ।
खान आएर सुत्ने बेला मैले बाध्य भएर बा”लाई भने । “हजुरले भनेको सबै कुरा मान्छु , बिदेश जा भन्नुहुन्छ भने पनि जान्छु तर बिन्ति बा एक चोटी आकंक्षाको बा’सँग कुरा गरेर यो बिहे रोकिदिनुस् ।“ म बा’को खुट्टा समातेर रुन थाले ।
“तैले भनेको जस्तो सजिलो छैन छोरा । आकंक्षाको बा’सँग हाम्रो सम्बन्ध पहिल्लै देखी राम्रो छैन् । अस्ति जे भयो त्यो त एउटा बाहाना मात्र हो ।”
बा’को कुरा सुनेर मलाई आश्चार्य लाग्यो । हाम्रो घरमा आउथी । बा’आमाको हातबाट टिका थाप्थी अनि आफुले ल्याएको कोसेली दिन्थी । कहिले काहीँ म उसलाई टिका लगाइदिन्छु नि भनेर जिस्काउथे ।
“तैले लगाईदिने बेला भा’छैन, भोलि पर्सी मेरो छोराछोरीलाई मामाको हातको टिका लगाउन जाने भन्दै ल्याउछु, अनि लगाईदेलास् ” भनेर उ मलाई उल्याउथी । उसलाई थाहा थियो, यदि उसले अरू कसैसँग बिहे गरेर जान्छु भनि भने म दुःखी हुन्छु भन्ने । उ मलाई दुःख दिएर आफु खुसी हुन चाहन्थी ।
म हरेक दशैमा मामाघर जान्थे, तर यसपाली जान मन लागेन । विहानै आमालाई आकांक्षाको घर तिर पठाएको थिए । उहाँलाई पनि आकांक्षाको धेरै नै पिर परेको थियो । आमाको साथमा आकंक्षाको लागी एउटा चिठ्ठी पनि पठाएको थिए । आमा घरमा पुग्दा उनि आफ्नै कोठामा रैछिन् । उनलाई त टिका लगाएर भोलिपल्टै मामाघर पठाउने तयारी रै’छ र उतैबाट बिहे गरिदिने कुरो पनि चलिसकेछ । केटो पनि मामाघर तिर कै रै’छ, हतारमै बिहेको कुरा टुङगाएर केही दिनमै बिहे गरेर पठाईदिने कुरा छिनिसकेछन् ।
आमाको कुरा सुनेपछि मलाई यस्तो लाग्न थालिसकेको थियो कि आजैको रात मैले केही गरिन भने सायद जिन्दगी भर आकंक्षाको मुखसम्म हेर्न पाउने छैन् । उनलाई पाउने त कुरै छोड्यौँ अनि आकांक्षा बिनाको जीवन म कसरी जिउछु होला, त्यो मलाई नै थाहा छैन् ।
खान आएर सुत्ने बेला मैले बाध्य भएर बा”लाई भने । “हजुरले भनेको सबै कुरा मान्छु , बिदेश जा भन्नुहुन्छ भने पनि जान्छु तर बिन्ति बा एक चोटी आकंक्षाको बा’सँग कुरा गरेर यो बिहे रोकिदिनुस् ।“ म बा’को खुट्टा समातेर रुन थाले ।
“तैले भनेको जस्तो सजिलो छैन छोरा । आकंक्षाको बा’सँग हाम्रो सम्बन्ध पहिल्लै देखी राम्रो छैन् । अस्ति जे भयो त्यो त एउटा बाहाना मात्र हो ।”
बा’को कुरा सुनेर मलाई आश्चार्य लाग्यो । हाम्रो परिवारको पुरानो दुस्मनि के थियो होला उनिसँग जस्को सजाय आज आकंक्षा र मैले भोग्नु परिरहेको छ । मलाई जान्न मन लाग्यो आखिर के कुरामा आकंक्षाको बा’ यति धेरै क्रुर बनेका छन् ।
“म आकांक्षालाई धेरै मन पराउछु बा । जब हामी सानै थियौँ, सँगै खेल्थ्यौँ, सँगै स्कुल जान्थ्यौ, मलाई आकाँक्षा त्यहि बेला देखी मन पर्थी । हजुरहरू पनि त उसलाई आफ्नै छोरीलाई जस्तो माँया गर्नु हुन्छ त । छोरी र बुहारीमा फरक के नै छ र बा । तपाईहरुको पुरानो दुस्मनिमा मेरो माँयाको बलिदान गर्न सक्दिन म । यदि यो घरले मलाई मेरो खुसी दिन सक्दैन भने, मलाई यो घर पनि चाहिदैन् । तपाई जे भन्नुस् , म जसरी पनि आकांक्षालाई आफ्नो बनाएरै छोड्छु ।”
मेरो ढिपिले आमाको नौनि जस्तो मन पग्लन समय लागेन । सायद उहाँलाई डर थियो कतै म घर छोडेर गाई हाल्छु कि भन्ने वा आवेशमा आएर कुनै गलत कदम पो उठाउछु कि भन्ने । आमाको मन न हो, आफ्नो सन्तानको खुसीको लागि जे पनि गर्न तयार हुन्छन् । आमा पनि रुदै बा’लाई भन्नु भयो, “यसले भनेको ठिक हो । तपाई हरूको आपसी दुस्मनिमा बिचरा यिनिहरिको भबिष्य बर्बाद पार्नु हुदैन् । आखिर आकांक्षामा के कमि छ त्यस्तो ? यदि यो घरको बुहारी कोहि बन्छे भने त्यो केबल आकांक्षा बन्छे नत्र मैले पनि यो घर छोडिदिन्छु । ”
आमा छोराको एउटै कुराले बा केही गल्नु भयो । उहाँले लामो खुई काड्नु भयो । “हो ! मैले गल्ति गरेकै हो । मैले त्यो दिन वाचा गर्नु हुदैन थियो । मित्रताको लागि गरेको वाचा आज आफ्नै घर भाडिन्छ भन्ने थाहा पाएको भए म त्यो दिन अन्नपुर्ण थानमा जाने नै थिईन । जे हुनु भइसक्यो, अब पछुताएर केही काम छैन् । तै भन् मैले के गर्नु पर्यो ?”
बल्ल बा ठिक ठाँउमा आउनु भयो । मलाई उहाँहरू बिच के वाचा थियो र यो दुस्मनि कसरी सुरू भयो होला भन्ने कुरा थाहा पाउन मन लाग्यो ।
बा आफ्नो त्यो बेलाको घटना सुनाउन थाल्नु भयो, “आकांक्षाको बा’ “महेश्रवर” मेरो बालापन देखीकै साथी हो । हामी पनि तिमीहरुजस्तै सँगै मेलापात, वनपाखा गर्दै हुर्कियौँ । हाम्रो दोस्ती पुरा गाँउमा चर्चाको बिषय हुन्थ्यो । धेरैले हामीलाई दाजुभाई जस्तै मिलेको देखेर राम लक्ष्मणको जोडी भन्थे ।
समय बित्दै जाँदा हाम्रो मित्रता गाढा हुदै गयो । सुरुमा महेश्वरले बिहे गर्यो । सबैजनाले बिबाह पछी हाम्रो मित्रता टुट्छ भन्थे । अन्नपुर्ण थानको जात्रामा त बाजि नै पर्यो । हाम्रो मित्रता टुटाउन धेरै जना लागि परेका थिए त्यो बेला पनि । यो सब चाल थाहा पाएपछि हामीले ति सबैलाई साँञ्चि राखेर एउटा नयाँ नाता जोड्यौँ । हामीले एक अर्कालाई सम्धी-सम्धी भनेर जिस्काउन थाल्यौँ । वास्तबमा त्यो दिन हामी बिच एउटा वाचा भएको थियो, उसको घरमा छोरी जन्मिए हाम्रो घरको बुहारी बन्ने र हाम्रो घरमा छोरी जन्मिए उसको घरको बुहारी बन्ने । तर हामीले अर्को एउटा सर्त पनि राखेका थियौँ कि यो कुरा तिमीहरूलाई कहिल्लै थाहा नदिने ।
समय बित्दै गयो, महेश्वरको घरमा पहिलो सन्तान छोरी जन्मिई । साह्रै राम्री थिई, समय नपुग्दै जन्मिएकीले अलि रोगी थिई । म धेरै खुसी थिए त्यो दिन, किनकी महेश्वरकी छोरी मात्र थिईन, हाम्रो घरको बुहारी पनि थिई । सुत्केरीको लागि चाहिने घेरै जसो खर्चहरूमा मैले नै उसलाई सहयोग गरे । हाम्रो सम्बन्ध झन प्रगाण बन्दै थियो । उसको घरमा छोरी जन्मिए पछि उसको वाचा पुरा भएको थियो तर हाम्रो घरमा तँ जन्मिएकै थिईनस्। तेसैले मेरो वाचा पुरा भएको थिएन ।